Rüzgar ses hızından hızlı esiyor: 500 ışıkyılı uzaklıkta keşfedildi – Son Dakika Hayat Haberleri

Gökbilimciler evrenin derinliklerinde hayal gücüne meydan okuyan koşullara sahip yeni gezegenler keşfetmeye devam ediyor. Bunlardan biri WASP-127b adı verilen dev bir gaz gezegenidir; Dünyanın dört bir yanındaki teleskoplarla gözlemlenen bu olağanüstü ötegezegen, son derece düşük yoğunluğu ve inanılmaz rüzgar hızıyla dikkat çekiyor.
OLAĞANÜSTÜ DEV BİR GEZEGEN
WASP-127b, Jüpiter’den daha büyük olmasına rağmen gökbilimcilerin “daha az yoğun gezegen” olarak sınıflandırdığı bir gezegendir. Bu nedenle “çıkıntılı gezegen” kategorisinde değerlendirilir. Hafifliği ve büyüklüğü, yıldıza yakın konumu ve eksen eğikliği gibi faktörler gezegenin olağanüstü atmosferik hareketlerine katkıda bulunuyor. Araştırmacılar dev gaz kütlesini incelemek için Avrupa Güney Gözlemevi’nin Şili’deki Çok Büyük Teleskobunu (VLT) kullandılar. Verileri, WASP-127b’nin atmosferinde benzeri görülmemiş rüzgar hızlarına sahip olduğunu ortaya çıkardı.
RÜZGARIN HIZI SES HIZININ 30 KATIDIR
WASP-127b üzerinde ölçülen rüzgar hızları saniyede 9 kilometreye (saatte yaklaşık 33.000 kilometre) ulaşabiliyor. Bu hız, Dünya’daki ses hızının neredeyse 30 katıdır. Jüpiter’in atmosferindeki rüzgarlar saniyede en fazla birkaç yüz metre ölçülürken, WASP-127b’deki değerler neredeyse “astronomik” seviyede. Oxford Üniversitesi’nden Vivien Parmentier, gezegendeki sıcaklıkların kısa sürede yüzlerce derece değişmesi nedeniyle bu rüzgarları duyu olarak algılamanın zor olduğunu söylüyor. Gezegenin “sıcak tarafı” daima yıldızına dönükken, “soğuk tarafı” daima karanlıktır ve bu durum büyük sıcaklık farklılıklarına neden olur.
AŞIRI DURUMLARIN KÖKENİ ARAŞTIRILIYOR
WASP-127b’deki inanılmaz rüzgarların kesin nedenleri henüz bilinmiyor. Gezegenin düşük yoğunluğu, yörüngesinin eğimi, yıldıza yakınlığı ve atmosferinin kendine özgü kimyasal bileşimi bu durumda rol oynayabilir. Göttingen Üniversitesi’nden Lisa Nortmann şunları söyledi: “Düşük yoğunluk ve garip yörünge özellikleri bu aşırı hava olaylarına neden oluyor gibi görünüyor, ancak bağlantı henüz net değil.diyor. Gözlemler, gelişmiş modeller ve karşılaştırmalı verilerle daha derinlemesine analiz edilmeye devam ediyor.
SICAKLIK YÜZLERCE DERECE FARKLILIK GÖSTERİYOR
Gezegende yaşanan rüzgarlar kadar dikkat çeken bir diğer unsur ise kısa sürelerde meydana gelen sıcaklık değişimleridir. Yıldızın bakan yüzeyinde son derece yüksek sıcaklıklar olmasına rağmen karanlık tarafta onu dengede tutacak bir ısı kaynağı yoktur. Rüzgarlar gezegenin sıcak tarafından soğuk tarafına doğru hızla hareket eder. Bu, yüzeyde veya atmosferde (eğer orada olmak mümkün olsaydı) sadece birkaç saat içinde yüzlerce derecelik sıcaklık değişiklikleri yaratır. Bu kadar ekstrem koşullarda bilinen herhangi bir canlının varlığının şu anda imkansız olduğu düşünülüyor.